Okusobola okutuukiriza ebyetaago by’akatale k’okupakinga eby’okwewunda, amakampuni oba abanoonyereza bajja kukola ebintu ebirina langi ez’enjawulo, amaanyi n’okukyukakyuka n’ebintu ebirala.
Ebintu eby’enjawulo mazima ddala birungi eri abaguzi b’ebizigo. Naye abantu ba bulijjo bangi oluusi basoberwa nnyo, nga basobeddwa wakati waabwe ku nkomerero enjawulo ki, ku nkomerero, si kintu kye kimu.
Abantu bangi balina ebibuuzo ku acrylic etera okukozesebwa. Kirabika endabirwamu okuva ewala, naye eringa pulasitiika ng’otunuulira nnyo. Kiyitibwa acrylic, kibeera ndabirwamu oba buveera?
Kiki ekiyitibwa acrylic .
Acrylic lye linnya erisinga okumanyibwa ekintu kino, era ekimanyiddwa nga Organic Glass, erinnya ly’Olungereza ye polymathy methacrylate. Ekifupi kya PMMA, erinnya lyayo mu bujjuvu liyitibwa polymathy methacrylate, ebigimusa byayo bya ddagala lya acrylic.
Ebiseera ebisinga, tusobola okuwulira erinnya lya ppamba wa acrylic, wuzi za acrylic, nayirooni ya acrylic n’ebirala, nga kwotadde n’okukozesa ebipande bya acrylic. Acrylic sheets zikolebwa mu acrylic particles ne resin n’ebintu ebirala ebikozesebwa, ate nga ne acrylic textiles endala zikolebwa mu acrylic fibers, tezibeera mu kiti kye kimu.
Emirundi mingi tuwulira nti acrylic kintu kipya, naye kibadde kiyiiya okumala emyaka egisukka mu kikumi. Nga mu 1872, eddagala lino lyazuulibwa. Okutuuka mu 1920 ekipande kya acrylic ekyasooka kyasengekebwa mu laboratory yokka. Ekkolero lino lyamaliriza okukola ‘acrylic sheet’ mu 1927. Acrylic eyasooka okukolebwa yakozesebwanga mu nnyonyi zokka. Ku nkomerero y’ekyasa eky’amakumi abiri, olw’okulongoosa n’okukula kw’enkola y’okufulumya, acrylic yatandika okukozesebwa ennyo mu makolero amangi. Nga ekifaananyi ky’ebibya bya ‘acrylic’ eby’okwewunda ebikoleddwa obulungi, ebikoleddwa obulungi bitangalijja nga dayimanda.
Kati, acrylic efuuse ekintu ekikulu eri amakolero mangi, gamba nga cosmetic packaging bottles & jars, instrumentation parts, amataala g’emmotoka, lenses z’amaaso, payipu n’ebyemikono ebitangaavu, n’ebirala.
Ebifaananyi bya Acrylic .
Acrylic alina obwerufu obw’amaanyi, okulaba okutegeerekeka, asobola okutuuka ku kutambuza ekitangaala okusukka mu 92%, okutambuza ekitangaala kwa ndabirwamu eza bulijjo kuli nga 85% zokka. Kiyinza okutuuka ku bwerufu bwa ndabirwamu z’amaaso, ne bwe kiba nga kimaze okusiiga langi ekyongera ku aesthetic effect ya acrylic. Obuweerero bwa acrylic buyamba okukola eccupa nnyingi eza cosmeitc acrylic ezimasamasa & ebibya.
Olw’ebintu eby’enjawulo eby’ebintu, amaanyi ga acrylic gakubisaamu emirundi egisukka mu kkumi egy’endabirwamu eza bulijjo. Acrylic asobola okunnyonnyolwa n’ekigambo ekinywevu bw’ogeraageranya n’endabirwamu eya bulijjo. Ebintu ebikoleddwa mu bikozesebwa bya acrylic bijja kuba biwangaala nnyo. Ebintu ebitangaavu biba bifunda olw’okukunya. Olw’amaanyi gaayo amangi, acrylic era kye kimu ku bintu ebitangalijja ebisinga okugumira okwambala.
Acrylic atandika okugonvuwa ku 113 °C, okusaanuuka ku 160 °C. Ebbugumu lino ligifuula obuveera obw’amaanyi, liyinza okukolebwa mu ngeri yonna mu ngeri ennyangu.
Acrylic agumira nnyo enkyukakyuka mu bbugumu, obunnyogovu, asidi ne alkline, ekigifuula esaanira nnyo okukozesebwa ebweru.
Wadde nga Acrylic erina ebirungi bingi nnyo, naye ekyalina ebizibu ebimu. Ekisooka kya bbeeyi, acrylic ya bbeeyi okusinga endabirwamu, kizibu okukyusa endabirwamu mu bujjuvu. Ekirala, olw’ekifo kyayo ekitono eky’okukuma omuliro, acrylic ate nga kibikkuddwa butereevu ennimi z’omuliro kijja kusaanuuka era okukkakkana nga kyokya. Okwokya acrylic kijja kufulumya omukka ogw’obutwa, kale bwe gusalibwako ebikozesebwa eby’amasannyalaze, gujja kuba mu bbugumu eryokya era nga kyangu okuvunda n’okufukamira.
Kirabika endabirwamu naye kisinga kufaanana pulasitiika .
Acrylic ya polymerized polymer material, nga eno ye thermoplastic. Yee, ekyo okisoma bulungi, kya buveera.
Acrylic ekolebwa mu monomeric methyl methacrylate polymerization, kale enjawulo ki eri wakati wa acrylic n’obuveera obulala?
Olw’engeri nnyingi ezifaanagana eza acrylic ne ndabirwamu, ebimu ku birungi ku ndabirwamu, era ebirungi ebimu bisobola okukola obulungi ku bbula ly’endabirwamu.
Ebintu ebitangaavu kye kimu ku bintu ebisinga okukozesebwa mu makolero mangi, era abakola dizayini n’abakola ebintu batera okulonda ebiwujjo bino ebitangalijja ng’eky’okuddako ng’endabirwamu ey’ekinnansi ezitowa nnyo oba okumenya mu ngeri ennyangu ennyo.
Acrylic kituuka okuba n’ebintu bino eby’endabirwamu oba ebikozesebwa ebitangalijja, naye si ndabirwamu, kale kiyitibwa plexiglass.
Enkola y'okufulumya acrylic .
Enkola y’okufulumya acrylic efaananako n’ey’obuveera obulala, okuggyako nti ebbugumu eryetongodde n’ekirungo ekikyusakyusa biyinza okwawukana.
Cast Molding .
Okusuula kyetaagisa ekikuta, akiriiki eyasaanuuse efukibwa mu kibumba n’erekebwa okumala essaawa eziwera okutuusa lw’efuuka semi-solid era esobola okuggyibwa mu kibumba.
Oluvannyuma lw’ekipande okuva mu kibumba, kikyusibwa ne kitwalibwa mu autoclave, ekyuma eky’enjawulo ekikola okufaananako ne pressure cooker ne oven. Autoclave ekozesa ebbugumu ne puleesa okusika ebiwujjo by’empewo okuva mu pulasitiika, ekigiwa okutegeera okusingawo n’amaanyi amangi, enkola eno etera okutwala essaawa eziwerako.
Oluvannyuma lw’okuggya acrylic eyabumba mu autoclave, kungulu n’empenda byetaaga okusiimuula emirundi egiwerako, okusooka n’akaweke akatono ak’omusenyu n’oluvannyuma n’omudumu gw’olugoye omugonvu okukakasa nti akiriiki eweweevu era entangaavu.
Okubumba okufuluma .
Ekirungo ekibisi eky’obuwunga ekya ‘acrylic pellet’ kiteekebwa mu kyuma ekifulumya amazzi, ekibugumya ekintu ekisookerwako okutuusa lwe kituuka ku 150°C ne kikisobozesa okufuuka ekizimbulukusa.
Oluvannyuma kiweebwa wakati w’okunyiga ebiwujjo bibiri, era akaveera akasaanuuse ne kafukibwako puleesa ne kafuuka akaweweevu mu kipande ekimu, olwo ekipande ne kinyogozebwa ne kifuulibwa ekigumu.
Olupapula lusalibwa okutuuka ku sayizi gy’oyagala era nga lwetegefu okukozesebwa oluvannyuma lw’okusiiga n’okusiimuula. Extrusion molding esobola okunyiga ebipande ebigonvu byokka era tekola bifaananyi birala oba ebipande ebinene.
Okukuba empiso .
Okufaananako n’ebintu ebirala ebiva mu buveera bw’enkola z’okukuba empiso z’ebibumbe, okubumba kwa acrylic empiso era kuteeka obuwunga bwa acrylic mu kyuma ekikuba empiso mu plunger oba sikulaapu, ebbugumu eringi lisaanuusa ekintu ekisookerwako mu kikuta.
Olwo ebikozesebwa ne bifukibwa mu kisenge ekikuba ne bifuuka ekifaananyi ekinywevu oluvannyuma lw’okukala olw’okutambula kw’empewo eyokya, n’oluvannyuma ne kiba nga kyetegefu okukozesebwa oluvannyuma lw’okusiiga n’okusiimuula.
Leero, okukozesa acrylic kweyongera omwaka ku mwaka. Wadde nga Acrylic kye kimu ku biveera ebisinga obukadde mu kukozesebwa ennaku zino, obwerufu bwayo obw’amaaso n’okuziyiza embeera ez’ebweru bifuula okusooka okulonda okusooka okukozesebwa mu makolero ng’okupakinga eby’okwewunda.
